De Luts
De Luts
In de 13e eeuw heeft Balk zich van een bescheiden plek in de verkeersroute tussen Harich en Wijckel kunnen ontwikkelen tot een centrum voor de zuidwesthoek van Friesland. De ontwikkeling van Balk is gekomen door de rivier de Luts.
In het begin was de Luts nog een natuurlijke waterloop die een obstakel was voor de handel in de omgeving die van die route gebruik maakte. Later werd diezelfde Luts als infrastructuur steeds meer gebruikt voor de handel. Doordat de handel met vervoer over water erg toenam, werd de Luts diverse keren verbreed. Door deze verbreding is de huidige vorm ontstaan in de periode 1820 en 1830. Hierdoor vestigden zich boter handelaren aan de luts in balk. De boterhandel groeide uit als kern voor de zuid west hoek. Op een pand aan de van Swinderen straat Zie je op een trappengevel nog een afbeelding van 2 boter tonen staan die ons herinnerd aan de boter handel tijd.
Nu speelt de Luts weer een belangrijke rol en wordt de beperkte overgang door het autoverkeer als een belemmering ervaren. Zelf merk ik dit ook als belemmering. Toen ik de eerste keer in Balk kwam om informatie te zoeken over het dorp, vond ik de kleine brug over de Luts met de vele wegen waar auto`s weg kwamen een belemmering. En dat terwijl het hoogseizoen nog niet eens is begonnen.
Voor de ontwikkeling van de bebouwing heeft de Luts ook een belangrijke rol gespeeld. Langs de Luts ontwikkelde zich de eerste bebouwing. Doordat er steeds meer handel plaatsvond in de omgeving, werd er steeds meer gebouwd.
In het dorp bestaat de wal uit een stenen muur. Als je vanuit balk naar de wyldermerk toe vaart kun je verschillen goed zien tussen een menselijkewal en een natuurlijke wal. Op het moment dat wij de foto namen was er net ene droge periode geweest. Je kunt goed zien dat het water erg laag stond en dat het zachte gesteente is weg geerodeerd.
Maak jouw eigen website met JouwWeb